http://www.pwik.gorzow.pl/dalej/image001.jpg

  OPIS                SCHEMAT  

 

PWiK Sp. z o.o. Wydział Oczyszczalni Ścieków.

 

Sprawność Oczyszczalni jest dostosowana do aktualnych wymagań prawa, dotyczących jakości ścieków oczyszczonych odprowadzanych do wód powierzchniowych Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28.01.2009 r. - Dz. U. nr 27 poz. 169. Redukcja zanieczyszczeń w roku 2019 była zgodna z w/w Rozporządzeniem oraz pozwoleniem wodno-prawnym z dnia 13.03.2015r. Technologia oczyszczania ścieków polega na biologicznym procesie osadu czynnego, poprzedzonym mechanicznym oczyszczeniem ścieków.

 

 

W roku 2023 Oczyszczalnia Ścieków przyjęła i oczyściła 7 108 182 m3 ścieków, (19 478 m3/d)
dopływających kanalizacją z miasta Gorzowa Wlkp. i gmin ościennych
związku MG-6
oraz dostarczanych wozami asenizacyjnymi.

 

Cześć Ściekowa Oczyszczalni Ścieków.

I etap oczyszczalnia ścieków – mechaniczny: 

 

Pierwszym obiektem na drodze przepływu ścieków jest budynek krat. Ścieki trafiają na dwie kraty zgrzebłowe prześwicie 6 mm, na których usuwa się skratki. Obie kraty są w stanie przyjąć przepływ ścieków maksymalny w ilości 3000 m3/h każda. Kolejnym elementem mechanicznego oczyszczania ścieków są dwa piaskowniki, gdzie oddzielane są ze ścieków w separatorze piasku zawiesiny mineralne. Celem poprawienia efektów działania piaskowników oraz wyeliminowania z piasku domieszki części organicznych - ścieki w kanałach piaskowników są napowietrzane dyfuzorami grubo pęcherzykowymi, w sposób nadający masie wody ruch obrotowy wzdłużny. Po piaskownikach ścieki przepływają grawitacyjnie do osadnika wstępnego. Dla poprawy sprawności osadnika wstępnego oraz
w celu związania siarkowodoru i częściowego usunięcia związków fosforu, prowadzi się koagulację ścieków dopływających do osadnika preparatem PIX, proporcjonalnie do ilości ścieków dopływających, w dawce około 50g/m3.

 

W celu uzyskania oczekiwanego efektu ekologicznego dezodoryzacji zamontowano hermetyzację najbardziej uciążliwych obiektów:

  • komory rozprężnej wraz z zastawkami regulującymi napływ ścieków na kraty,

  • krat wraz z kanałami dopływowymi,

  • dwu ciągów piaskowników

  • osadnika wstępnego.

Powietrze złowonne ze zhermetyzowanych obiektów: komora rozprężna, kanały dopływowe, kraty, piaskowniki oraz osadnik wstępny jest tłoczone do biofiltrów, które pozwalają w dużym procencie wyeliminować nieprzyjemne zapachy.  Podłączenie powietrza złowonnego do bioflitrów  zmniejsza emisję nieprzyjemnych zapachów (siarkowodór, metan, merkaptany) do pomieszczeń budynku krat oraz zmniejsza korozyjne oddziaływanie substancji chemicznych (siarkowodoru) niszczących  urządzenia oraz konstrukcję budynku krat.

 

II etap oczyszczalnia ścieków – biologiczny.

 

Po osadniku wstępnym, ścieki przepływają do komór defosfatacji biologicznej i predenitryfikacji - DNO/DF. Do komór tych prowadzona jest również recyrkulacja zewnętrzna – ścieków i osadu czynnego. Po komorach DNO/DF, ścieki są kierowane do strefy denitryfikacji reaktorów biologicznych. W reaktorach biologicznych zachodzi nitryfikacja, denitryfikacja, defosfatacja i redukcja węgla organicznego. System recyrkulacji wewnętrznej powoduje wymianę międzystrefową: pomiędzy komorami denitryfikacji i nitryfikacji.
W każdym reaktorze, w ścianie między komorą nitryfikacji i denitryfikacji, zainstalowano po 3 pompy śmigłowe do recyrkulacji wewnętrznej oraz wykonano otwór do swobodnego przepływu z komory niedotlenionej do tlenowej. Zainstalowano ściany kierujące w komorach napowietrzania oraz mieszadła,  wymuszające ruch okrężny w obu strefach.  
Do napowietrzania osadu czynnego stosuje się 4 dmuchawy sterowane tlenomierzami,
o maksymalnej ilość podawanego powietrza na reaktory biologiczne wynoszącego 20000 m3/h na 3 komory.
 Przelewami ze strefy nitryfikacji, ścieki z osadem czynnym spływają przez węzeł Biogradex - węzeł próżniowej modyfikacji osadu składający się z dwóch wież próżniowych, oraz pomp do wytwarzania próżni (zamknięty obieg wodny pomp próżniowych chłodzonych przepływającymi ściekami). System służy do modyfikacji podciśnieniowej osadu czynnego na drodze jego przepływu z reaktorów biologicznych do osadników wtórnych.  Dalej ścieki trafiają do trzech osadników wtórnych: dwóch radialnych i jednego poziomego, gdzie następuje oddzielenie i zagęszczenie zawiesiny osadu czynnego, a sklarowane ścieki odpływają przez komorę pomiarową do kolektora Ø 1200 i dalej do rzeki Warty. Flot z osadnika wyprowadzany jest poprzez pompownię flotu do zagęszczacza osadu wstępnego i dalej kierowany jest na komory ZKF. Oczyszczone ścieki odprowadzane są do rzeki Warty według badań średniodobowych prowadzonych przez laboratorium akredytowane(PWiK Sp. z o.o.), odpowiadały warunkom i normom określonym w obowiązującym pozwoleniu wodno-prawnym.

 

Część osadowa Oczyszczalni Ścieków.

 

Osad wstępny,  łącznie z kożuchem,  jest spuszczany z osadnika wstępnego do istniejącej pompowni osadu i stąd tłoczony jest do grawitacyjnego radialnego zagęszczacza osadu, który z uwagi na wydzielające się uciążliwe zapachy został poddany hermetyzacji – przykryto go lekką konstrukcją z laminatu poliestrowo – szklanego. Powstające odory wewnątrz zbiornika kierowane są do biofiltra o wydajności. Z zgęszczacza osad wstępny trafia do wielofunkcyjnej pompowni skąd pompy osadowe śrubowe osadu zmieszanego (osad wstępny i nadmierny) zagęszczonego tłoczą go do zbiornika osadów zmieszanych, w którym następuje uśrednienie
i magazynowanie osadów zagęszczonych wstępnych i nadmiernych kierowanych do procesu fermentacji. Z uwagi na możliwość wydzielania się uciążliwych zapachów zbiornik osadów zagęszczonych został zhermetyzowany - przykryty lekką konstrukcją z laminatu poliestrowo-szklanego. Neutralizacja uciążliwych związków zapachowych usuwanych ze zbiornika osadów zmieszanych prowadzona jest w oparciu o technologię filtracji na węglu aktywnym. Ze zbiornika osadów zmieszanych kolejne dwie pompy śrubowe osadu zmieszanego zagęszczonego (1 pracująca i 1 rezerwowa) tłoczą osad do zamkniętych komór fermentacyjnych ZKF nr 1 i 2 poprzez budynek wymiennikowni. W wielofunkcyjnej pompowni znajdują się również pompy ścieków sanitarnych tłoczące ścieki do budynku krat. W pompowni zamontowane są mieszadła wolnoobrotowe, które wyeliminują zaleganie zawiesin na dnie zbiornika pompowni w części ściekowej. Z uwagi na wydzielające się uciążliwe zapachy, obie komory pompowi – ściekowa i osadowa są zhermetyzowane lekką konstrukcją z laminatu poliestrowo-szklanego. Powietrze wyprowadzone znad lustra osadów kierowane jest do utylizacji na instalacji dezodoryzacji.
Osad nadmierny kierowany jest pompowni do budynku zagęszczania osadu nadmiernego, który wyposażony jest w dwa równoległe układy technologiczne wyposażone  w zagęszczarki  taśmowa Firmy Alfa-Laval. Płukanie zagęszczarek odbywa się wodą technologiczną (ścieki oczyszczone) lub wodą wodociągową (uzdatnioną). Zagęszczarka  współpracuje z kompletną automatyczna, trzykomorową stacją do roztwarzania i dawkowania polielektrolitu z emulsji.

 

Oczyszczalnia Ścieków wyposażona jest w ultradźwiękową dezintegracja osadu nadmiernego. W skład kompletnej ultradźwiękowej instalacji dezintegracji osadu nadmiernego wchodzi jeden reaktor z elektrodami ultradźwiękowymi, macerator, pompa nadawy, pompa tłocząca osad zdezintegrowany oraz armatura pomiarowa i odcinająca  o wydajności  - ok. 30% ilości osadu nadmiernego zagęszczonego.

 

Osad po zagęszczarkach kierowany jest do dwóch zamkniętych komór fermentacyjne ZKF. Komory fermentacyjna ZKF przeznaczone są do fermentacji mezofilowej osadów wstępnych i nadmiernych powstających w oczyszczalni w wyniku procesów oczyszczania ścieków.

W komorach zachodzi proces fermentacji metanowej prowadzony w temperaturze ok. 33-38ºC. Osad w komorze jest mieszany mechanicznie dwuwirnikowym mieszadłem, które zapewnia mieszanie osadu w całej objętości komory ZKF oraz rozbija powierzchniowo powstający kożuch. 

Każda komora ZKF wyposażona jest w instalacje:

  • technologiczne doprowadzające osad surowy oraz odprowadzające osad przefermentowany,

  • do ujmowania biogazu,

  • do usuwania piany i kondensatu z biogazu,

  • wody technologicznej do gaszenia piany.

 

Z komorami ZKF powiązany jest budynek operacyjny, w którym zlokalizowane są trzy układy (linie) urządzeń związane z cyrkulację osadu w obiegu grzewczym. W skład każdej linii wchodzić będzie:

  • wyporowa, rotacyjna pompa osadu,

  • macerator nożowy osadu,

  • przeponowe, spiralny wymiennik ciepła,

  • instalacja ssawna i tłoczna osadu "zimnego" i "ciepłego" biegnące w kanale w budynku obsługowym i połączone z komorami fermentacyjnymi ZKF. 

 

Przefermentowany osad trafia do zbiornik osadu przefermentowanego, w którym zainstalowane są dwa mieszadła zatapialne średnioobrotowe. Zbiornik służy do odbioru osadu przefermentowanego odpływającego w sposób ciągły z komór ZKF i do jego retencjonowania przed cyklicznie prowadzonym odwodnieniem osadu w stacji odwodnienia i higienizacji osadu. Wielkość zbiornika pozwala na 1-dniową przerwę w odwadnianiu osadu. W zbiorniku następuje również homogenizowanie składu osadu, jego odgazowanie oraz schłodzenie.

 

Tak przygotowany osad trafia do budynku odwadniania i higienizacji osadu, w którym w części osadowej zlokalizowana jest instalacja odwadniania i higienizacji osadu w oparciu o dwie wirówki oraz instalacja przygotowania i dawkowania polielektrolitu z pompami dozującymi. Do każdej wirówki podawany jest osad – pompą ślimakową nadawy oraz polimer przygotowany w automatycznej przepływowej stacji zarobowej. Odwodniony osad układem przenośników ślimakowych podawany jest do instalacji higienizacji osadu, która składa się z dwuwałowego mieszacza osadu z wapnem. Osad wymieszany z wapnem jest transportowany hermetycznymi przenośnikami ślimakowymi do wydzielonej hali wywozu osadu gdzie trafia do naczep. Znajdujący się w budynku odwadnia i higienizacji układ przenośników pozwala opcjonalnie kierować mieszaninę osadu z wapnem do magazynu osadu odwodnionego. 

 

Oczyszczalnia wyposażona jest również w: 

 

Pompownię wody technologicznej (oczyszczonych ścieków) wykonana jako podziemna komora. Z komorą zespolono komorę czerpną dla przejmowania ścieków oczyszczonych z istniejącego kolektora odprowadzającego ścieki oczyszczone. Wykorzystanie ścieków oczyszczonych na cele technologiczne tj. płukanie taśm zagęszczarek osadu nadmiernego oraz płukanie wirówek odwadniających osad, ogranicza zużycie wody uzdatnionej. Ścieki oczyszczone przed wtłoczeniem do sieci wody technologicznej są dodatkowo filtrowane na automatycznym filtrze samoczyszczący do usuwania zawiesiny. W przypadku braku dopływu ścieków oczyszczonych z Oczyszczalni istniej techniczna możliwość zasilania komory czerpnej pompowni wodą uzdatnioną. 

Kogeneratorownię - dwie instalacje kogeneratorów firmy MDE o parametrach:

  • moc elektryczna – 0,37 MW,

  • moc cieplna – 0,42 MW. 

 

Agregaty prądotwórcze mogą pracować pojedynczo lub równolegle (w zależności od ilości biogazu). Wytworzona energia elektryczna pokrywa część zapotrzebowania obiektu na prąd. Ciepło odpadowe z procesu kogeneracji służy zaspokojeniu potrzeb technologicznych i socjalnych.

 

Zbiornik gazu fermentacyjnego - dwupowłokowy zbiornik biogazu wykonany z tkaniny poliestrowej obustronnie powlekanej PVC i lakierowanej, odpornej  na działanie promieniowania UV oraz składniki biogazu takie jak metan, siarkowodór i tlenek węgla. W rejonie zbiornika znajduje się również pochodnia biogazu, która, zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony atmosfery, w przypadku awarii odbiorników biogazu: kogeneratora lub kotłowni, spala nadmiar produkowanego biogazu. 

 

Urządzenia pomiarowe - Po oczyszczeniu ścieki spływają przez kanał pomiarowy Venturiego, który usytuowany jest na odpływie z oczyszczalni. Do rzeki Warty ścieki odprowadzane są kolektorem Ø1200 mm, długość 2550 m, na którym zamontowany jest przepływomierz. Przepływ rejestrowany jest on-line na komputerze sterującym, z możliwością odczytu przepływu chwilowego, godzinowego lub całodobowego. W pracujących obiektach technologicznych Oczyszczalni Ścieków, w celu automatyzacji i optymalizacji procesu technologicznego, zainstalowano aparaturę kontrolno pomiarową: sondy redox, sondy tlenowe, sondy pomiaru azotanów i amoniaku, sondy poziomu osadu, sondy pH, sondy temperatury, sondy mętności.

 

Do sterowania pracą Oczyszczalni zastosowano komputerowy system sterowania o strukturze rozproszonej dwupoziomowej – sterowanie nadrzędne i lokalne. Sterowanie nadrzędne polega na sterowaniu procesem z centralnej sterowni. Sterowanie lokalne polega na sterowaniu poszczególnymi urządzenia technologicznymi w stanach awaryjnych lub podczas remontu.  

 

Radosław Kasperski
Jarosław Traczyk

 

 

PWiK